Elke week pluist de redactie van 360 een actuele gebeurtenis voor je uit aan de hand van de internationale pers. Deze week kijken we naar naar Duitsland, waar boeren een week van protest hebben aangekondigd. Net als eerder in Nederland worden wegen geblokkeerd door grote tractoren. Wat is de aanleiding van dit protest?
Dit artikel verscheen woensdag in de nieuwsbrief Buiten de grenzen, exclusief voor abonnees. Wil je elke week op de hoogte blijven? Neem dan een (proef)abonnement – al vanaf €5 per maand – op 360 Magazine en abonneer je op de nieuwsbrieven.
Hoe zien de boerenprotesten in Duitsland eruit?
De boerenprotesten begonnen op maandag, in verschillende deelstaten. Volgens Handelsblatt leiden de protesten tot verkeershinder in het hele land. ‘In verschillende deelstaten, waaronder Mecklenburg-Vorpommern, Noordrijn-Westfalen, Rijnland-Palts en Brandenburg, blokkeerden boeren de opritten van snelwegen met hun tractoren. In Nedersaksen parkeerden boeren de voertuigen tijdelijk zelfs op snelwegen’, schrijft de krant.
Steden als Brandenburg an der Havel en Cottbus in Brandenburg waren helemaal niet meer bereikbaar, zeker niet toen ook vrachtwagenchauffeurs zich bij de protesten aansloten. Op moment van schrijven is de onrust verre van afgenomen, meldt NDR. ‘Boeren blokkeren vandaag opnieuw wegen in het noorden. Er zijn al veel acties geweest in Nedersaksen en Mecklenburg-Voor-Pommeren. In Sleeswijk-Holstein vinden de blokkades vooral plaats in Lübeck en Flensburg.’ Ook worden er havens geblokkeerd, aldus de nieuwssite.
Door de protesten, waarbij landbouwvoertuigen worden ingezet om infrastructuur lam te leggen, ‘moeten automobilisten, scholieren en busreizigers tot begin volgende week rekening houden met files op belangrijke wegen en snelwegen’, schrijft ADAC. Ziekenhuizen gaan na of niet-urgente operaties uitgesteld kunnen worden, en er wordt gekeken of scholen mogelijk de deuren moeten dichthouden.
En de problemen zijn nog niet voorbij, meldt n-tv. ‘De boerenvereniging heeft aangekondigd dat de protesten de hele week, op verschillende locaties zullen voortduren. Ze zouden een aanzienlijke impact kunnen hebben op het verkeer in Duitsland, vooral in de tweede helft van de week, omdat de machinistenvakbond GDL vanaf woensdag een staking heeft aangekondigd in het cao-onderhandelingsgeschil met Deutsche Bahn.’ Hierdoor zal ook het treinverkeer platliggen.
Eind deze week vindt in Berlijn het slot van de disruptieve protestweek plaats, met een demonstratie waar zo’n tienduizend deelnemers verwacht worden, velen van hen met tractoren en vrachtwagens. Volgens Joachiem Rukwied, woordvoerder van de boerenorganisaties, in gesprek met ZDF, wordt na die demonstratie bepaald of men doorgaat met protesteren dan wel het via de politieke dialoog zal proberen. Volgens Rukwied staat momenteel 70 procent van de Duitsers achter de boeren en is het nu aan de federale regering om te laten zien dat zij de zorgen van de Duitse boeren serieus nemen.
Waarom protesteren de boeren in Duitsland?
‘Het doel van de protestacties is duidelijk: men wil duidelijk maken wat er nodig is voor een concurrerende landbouw om lokaal voedsel voor de bevolking te kunnen blijven produceren’, schrijft Die Zeit. ‘De woede van de boeren werd aangewakkerd door de geplande bezuinigingen op de subsidies voor de industrie in de nasleep van de begrotingscrisis.’
De federale regering wilde de btw-vrijstelling voor landbouwvoertuigen schrappen, evenals het belastingvoordeel dat boeren hebben op diesel. Boeren vrezen dat hierdoor hun prijzen moeten stijgen en dat ze daardoor niet tegen de concurrentie van buitenlandse boeren op kunnen. Hoewel de plannen inmiddels zijn afgezwakt door de regering, bijvoorbeeld door de subsidies gefaseerd af te schalen, zijn de boeren niet tevreden. Wat speelt er nog meer?
‘Het is genoeg! We eisen de volledige terugdraaiing van deze belastingverhogingen, zonder enige mitsen en maren. Ik verwacht dat tienduizenden tractoren naar onze bijeenkomsten in heel Duitsland zullen komen’, zei de eerdergenoemde Joachiem Rukwied volgens Tageschau, in de dagen voor de protesten. ‘In Duitsland wordt het landbouwbeleid gemaakt vanuit een stedelijke bubbel en keert het zich tegen boerenfamilies en plattelandsgebieden.’
Het is een klassieke tegenstelling, wij tegen zij, de stad tegen het platteland, traditie tegen progressie. Tevens een tegenstelling waar extreemrechts in Duitsland flink van profiteert, zo schrijft Die Welt. Met name de AfD-partij probeert het vuurtje tegen de regering flink op te stoken, en vooraanstaande politici doen uitgelaten mee aan de boerenprotesten. De Duitse regering waarschuwde al dat deze antiregeringssentimenten het draagvlak van de boerenprotesten zouden kunnen aantasten onder de burgerbevolking.
Volgens de Berliner Morgenpost speelt er meer. ‘Het is niets nieuws dat boeren en politici het niet altijd eens zijn. Er zijn in het verleden al protesten geweest tegen het aanscherpen van de regels voor het gebruik van pesticiden. Of toen er werd gesproken over een kunstmestverbod voor landbouwstroken in de buurt van water. Het feit dat belangrijke belastingvoordelen voor boeren nu zouden worden afgeschaft, was waarschijnlijk de druppel. De huidige protesten kunnen dan ook worden geïnterpreteerd als een mix van financiële zorgen, frustratie en het gevoel oneerlijk behandeld te worden door politici.’
Daarnaast spelen ook de concurrentie op de Europese markt en de timing en snelheid van de nieuwe maatregelen een rol, schrijft Deutschland Funk. Theresa Schmidt, medevoorzitter van de Vereniging van Duitse Plattelandsjongeren, riep de regering bijvoorbeeld op om de landbouw meer tijd te geven om de subsidies en belastingen in de landbouw op elkaar af te stemmen. Ook zou er gekeken moeten worden naar hoe de maatregelen verschillende typen landbouwbedrijven raken, en is een algemeen pakket maatregelen te ondoordacht.
Hoe slecht (of goed) gaat het eigenlijk met de boeren in Duitsland?
‘Het sprookje van de arme boeren’, zo typeert Die Welt de huidige problemen. Volgens de krant verdient het merendeel van de agrariërs in Duitsland een uitstekend inkomen en wordt er daarnaast nog voor tienduizenden euro’s uitgedeeld aan subsidie van de deelstaten, van de federale regering en vanuit Brussel.
WDR schrijft dat de economische situatie er in de Duitse landbouwsector de afgelopen jaren zelfs op vooruit is gegaan. ‘Gemiddeld zouden fulltimeboeren een winst van 115.400 euro hebben gemaakt. Een “all-time high”, ongeveer 45 procent meer dan vorig jaar’.
Daarnaast wijst de website de publieke omroep erop dat de landbouw ‘een van de economische sectoren is die de meeste subsidies ontvangt. Volgens het ministerie van Landbouw ontvingen Duitse boeren en visserijbedrijven in 2022 alleen al 7 miljard euro uit EU-fondsen. Met 315.000 ontvangers komt dit neer op gemiddeld ruim 22.000 euro aan subsidies uit Brussel’ per boer.
Volgens Stern geven de berekeningen over inkomens van landbouwbedrijven een vertekend beeld en gaat het zelfs om nog hogere bedragen. ‘Er wordt hier alleen rekening gehouden met inkomsten uit landbouwactiviteiten. Steeds meer bedrijven genereren nu echter extra inkomsten door vakantieappartementen te verhuren, door energie op te wekken met zonnepannelen, door biogas te produceren of met andere zaken.’
Desondanks neemt het aantal agrarische bedrijven in Duitsland voortdurend af, zo schrijft BR24. ‘Tussen 2010 en 2020 daalde het aantal met 36.100 naar 262.800 bedrijven. Dit komt overeen met een jaarlijks dalingspercentage van 1,1 procent (2020 tot 2010). Dat klinkt niet al te dramatisch, maar in de voorgaande decennia zijn veel bedrijven gestopt, waardoor er al relatief weinig bedrijven over zijn’.
De nieuwssite interviewt landbouwonderzoeker Martin Spreidler. Volgens Spreidler gaan de enorme protesten in Duitsland momenteel niet zozeer om de bezuinigingen en afschaling van mogelijke subsidies, maar waren die plannen slechts de druppel. ‘Alle frustraties van boeren komen momenteel naar boven. Het gaat niet alleen om geld, maar ook om sociale erkenning, om steeds strengere milieuregels en toenemende eisen aan de landbouw, bijvoorbeeld op het gebied van dierenwelzijn – terwijl tegelijkertijd de kosten stijgen. Voor velen is de limiet bereikt.’
+ There are no comments
Add yours