Gerecenseerd

360 kiest een aantal door de buitenlandse pers beschreven concerten, voorstellingen, boeken, films en exposities die naar Nederland of België komen.

Sneeuwluipaard: de Tibetaanse wolf

Chinese pers verrassend enthousiast over Tibetaanse film

FILM – ‘Wie betrad wiens wereld? Dat is een vraag waar we waarschijnlijk nog niet genoeg over hebben nagedacht’, schrijft Zhongguo Xizang Wang, een platform dat verantwoordelijk is voor het verspreiden van Beijings propaganda over het Chinese regime in de regio Tibet, enthousiast over de film Snow Leopard. Toch is regisseur Pema Tseden geenszins een propagandist: hij wordt beschouwd als de vader van wat in China de ‘nieuwe Tibetaanse golf’ wordt genoemd. Die kwam zo’n twintig jaar geleden op met het idee om ‘echte Tibetaanse films, in de Tibetaanse taal, met een Tibetaanse crew en acteurs’ te maken, aldus de krant Zhongqingbao. Het is dan ook verrassend dat ook de officiële Chinese pers, zoals de website van CCTV-6, de filmzender van China Central Tele­vision, de ‘metafysische ambities’ van Snow Leopard bejubelt. 

Er volgt een verhitte discussie tussen bewoners over de vraag of ze het dier moeten straffen of vrijlaten

De film is geïnspireerd op een nieuwsbericht: op het Tibetaanse plateau, op een hoogte van 4000 meter, dringt een sneeuwluipaard een schapenverblijf binnen, bijt er een aantal schapen dood en wordt vervolgens gevangengenomen. Er volgt een verhitte discussie tussen bewoners over de vraag of ze het dier moeten straffen of vrijlaten – exact wat op het moment in Nederland speelt met betrekking tot de wolf.

Een van de herders is boos op het beest. Zijn broer, een boeddhistische monnik, wil hem daarentegen medeleven schenken. De Shanghaise krant Jiefang Ribao analyseert de relatie tussen de mensen en het luipaard als een ‘metaprobleem’ dat zijn oorsprong vindt in ‘de vroege perceptie van de mens van zijn eigen grenzen en de natuurlijke krachten die hem te boven gaan’. Op die manier heeft de film ook betrekking op de relatie tussen mensen onderling, vervolgt Jiefang Ribao, evenals op die ‘tussen het individu en het collectieve, het menselijke en het juridische, het private en het publieke, het monastieke en het seculiere’. ‘Alleen een kunstenaar die in staat is tot empathie, tolerantie en diepgang, zoals Tseden, kan deze delicate kwesties onderzoeken’, meent Zhongguo Xizang Wang.  

Laura Weeda

In Wild God zoekt Nick Cave naar licht temidden van rouw en verlies & Gillian Anderson schreef een boek over wat vrouwen doet fantaseren.

Wat vrouwen doet fantaseren

Een bundeling van de seksgodin – voor vrouwen

NON-FICTIE – Gillian Anderson werd in 1996 uitgeroepen tot meest sexy vrouw ter wereld, en sinds haar rol als de extravagante seksuoloog Jean ­Milburn in Sex Education is ze onlosmakelijk verbonden met seks. Als voor­bereiding op die rol las ze My Secret Garden, een bloemlezing van vrouwelijke seksuele fantasieën van de Amerikaanse Nancy Friday. Deze verzameling interviews uit 1973 met vrouwen die over hun intieme leven vertellen was destijds een doorslaand succes; door mannen het monopolie op de erotische ­verbeelding te ontnemen, wakkerde ze de seksuele revolutie in de VS aan, schrijft The Telegraph, die haar een seksgodin noemt – voor vrouwen.

Voor haar eigen boek Women’s Desire deed Anderson een oproep op sociale media met de vraag naar de seksuele fantasieën van vrouwen. Ze kreeg 1800 reacties en maakte daaruit een selectie van 174. Onder de fantasieën vinden we ‘piratenschepen die worden bestuurd door lesbiennes, medische studenten die ondernemende gynaecologische onderzoeken uitvoeren en avonturen met een collega’, vat The Independent samen. Ook seks met popster Harry Styles en een trio met de Wemel-tweeling uit Harry Potter behoorden tot het arsenaal.

Het doel is om ‘vrouwen weer een stem te geven in een samenleving waar porno de mannelijke blik bevoordeelt’

The Guardian merkt op dat ‘vrouwen vaak fantaseren over ontmoetingen die worden gekenmerkt door geweld, dwang, gevangenschap en andere vernederingen die in het echte leven angstaanjagend zouden zijn’. De krant bespeurt dan ook een zekere nervositeit bij Anderson, die in haar inleiding benadrukt dat het ‘doel van fantasie is om virtueel te blijven’ en dat deze ‘nooit iemand zijn vrijheid van handelen kan ontnemen’.

Noemt The Independent het doel van dit werk om ‘vrouwen weer een stem te geven in een samenleving waar porno de mannelijke blik en het verlangen bevoordeelt’, volgens The Times is deze intentie volstrekt overbodig; er zouden geen taboes meer zijn. The Guardian beweert het tegenovergestelde, en schrijft vergoelijkend: ‘In een tijd waarin de vrijheid van vrouwen bijna overal ter wereld wordt bedreigd, moet elk project dat hen in staat stelt zich uit te drukken over een aspect van hun leven dat nog te vaak als beschamend wordt beschouwd, worden toegejuicht.’

Overigens werden de meeste recensies van het boek geschreven door ­vrouwen.  

LW

Want (verlangen) van Gillian Anderson verscheen vorige maand in een Nederlandse vertaling bij Luitingh Sijthoff.

In Wild God zoekt Nick Cave naar licht temidden van rouw en verlies & Gillian Anderson schreef een boek over wat vrouwen doet fantaseren.

Omgaan met de wrede aard van het bestaan

Blueszanger Cave laat het licht binnen

Popmuziek – Nick Cave (66) nam drie solo­albums op om de dood van zijn zoon Arthur (in 2015) te verwerken, voor hij weer met zijn vaste band The Bad Seeds de studio in dook. In 2022 verloor hij ook zoon Jethro. Caves nieuwe plaat Wild God is volgens André Boße van Musik­express gemaakt onder het motto: ‘Het verdriet mag niet vergeten worden, maar er moet ook ruimte zijn voor vreugde.’ De muziek beweegt van ‘mysterieus-religieus naar sprookjesachtig’, met Cave ‘die de blues zingt zoals hij dat al vele jaren doet’.

Dominicus Tardif probeert voor La Presse de albumtitel te doorgronden: ‘In het evangelie volgens Cave zijn we allemaal gekke goden in een al even gek leven, die hier en daar stukjes vreugde wegkapen, ondanks de constante dreiging van een lange, donkere nacht.’ Tardif stelt dat dit album niet het ‘gaga’ werk is van een man ‘die de diep wrede aard van het bestaan ontkent, maar dat van een overlevende die, ondanks zijn intieme ervaring van deze wreedheid, weigert dienst te nemen in de toch al imposante legers van het nihilisme’.

Misschien wel een kwestie van ‘té veel creativiteit die Cave in tien nummers probeert te persen’

Lewis Wade van The Skinny mist tot zijn ‘verrassing’ de samenhang tussen de tracks op het album, waardoor ‘experimentalisme’ de overhand krijgt: ‘Maar alles wat de band uitprobeert werkt goed. Alsof je naar een slecht geconstrueerd greatest hitsalbum luistert: zonder duidelijke flow, hoewel elk afzonderlijk deel geweldig klinkt.’ Misschien is het wel een kwestie van ‘té veel creativiteit die Cave in tien nummers probeert te persen’.

‘Waar een optreden voor Cave gelijkstaat aan een communie, voelt Wild God meer als een doop’, schrijft Helen Brown in The Independent: ‘Dit is een extatische onderdompeling in het ruisende, samensmeltende water van liefde en verlies.’ Cave heeft zijn ‘trage, biddende predikerstijl aangescherpt, waarmee hij zijn verhalen hartstochtelijk over de contouren van de muziek laat dwalen’. Voor Andrew Trendell van NME was de muziek van Nick Cave & The Bad Seeds altijd ‘doordrenkt van ondergang en somberheid’. Dit nieuwe album is ‘weliswaar geen uitbarsting van vreugde, maar ditmaal laat de eens zo duistere prins het licht binnen’.  

Diederik Samwel

Wild God van Nick Cave & The Bad Seeds werd in augustus uitgebracht.

In Wild God zoekt Nick Cave naar licht temidden van rouw en verlies & Gillian Anderson schreef een boek over wat vrouwen doet fantaseren.

Bezoedeld imago van een wereldwijde weldoener

Nieuwe biografie over Bill Gates voegt weinig spectaculairs toe

Literatuur – Na eerdere boeken over Bill Gates komt nu ook Anupreeta Das, financieel redacteur van The New York Times, met een biografie over de tech-miljardair: Billionaire, Nerd, Saviour, King. Charlie English schrijft in The Guardian dat het boek weinig toevoegt aan wat we al weten over de ondernemer en filantroop: ‘Das heeft geen nieuwe smoking gun gevonden over wat Gates heeft gedaan. De titel van het voorlaatste hoofdstuk, ‘Cancel Bill’, zegt genoeg, stelt English: ‘Zo voelt het hele boek: een oproep aan de publieke opinie om Gates af te schrijven. Vooralsnog, en in vergelijking met wat andere Amerikaanse miljardairs doen en waarmee ze wegkomen, lijkt dat een beetje oneerlijk.’

‘Das heeft geen nieuwe smoking gun gevonden over wat Gates heeft gedaan’

Richard Wateren van Financial Times vindt dat Gates’ ‘gecreëerde publieke imago van wereldwijde ziener en weldoener is bezoedeld door zijn contacten met zedendelinquent Jeffrey Epstein, de affaire met een Microsoft-medewerkster en de scheiding van zijn vrouw Melinda’. Dat rechtvaardigt volgens hem een nieuwe biografie ‘waarin de focus ligt op de impact van zijn filantropische werk. Das neemt daarin een genuanceerd standpunt in.’  

DS

Billionaire, Nerd, Saviour, King – Bill Gates and His Quest to Shape Our World van Anupreeta Das werd in augustus uitgebracht door Avid Reader Press, en is (nog) niet vertaald in het Nederlands.

In Wild God zoekt Nick Cave naar licht temidden van rouw en verlies & Gillian Anderson schreef een boek over wat vrouwen doet fantaseren.